Vejetasyon (büyüme) aşaması bitki yeni dallar ve yedi yapraklı yapraklar üretmeye başladığında başlar. Bu dönemde kenevir bitkisi güçlenmeye ve büyümeye odaklanır. Enerji bitkinin çiçek salkımlarını oluşturmaya değil, tamamen yeşil kütle artırmaya harcanmaktadır.
Burada, vejetasyon aşamasındaki bitki bakımının temel nüanslarına bakacağız.
Vejetatif aşamada sulama
Bitkinin sulama sıklığı, su tüketimine ve ayrıca growbox’taki sıcaklık ve nem seviyesine bağlıdır. Genel olarak bitki her 2 – 3 günde bir suya ihtiyaç duyar. Ayrıca saksının tabanında ve duvarlarında yeterli miktarda delik açarak veya hazır «smart-pot» veya «air-pot» satın alarak, uygun drenaj sağlamanız gerekir. Ayrıca internette “kenevir yetiştirmek için saksı nasıl seçilir” makalesi bulabilirsiniz.
Toprakta yetiştirildiğinde sulama şeması:
- Üst toprak katmanının nemini kontrol edin, parmağınızın bir falanks derinliğine batırın. Bitki üst katmanda birkaç santimetrelik toprak kuruduğunda sulanmaya ihtiyaç duyar.
- Suya gübre ekleyin (kullanıyorsanız) ve son pH’ı ölçün. pH – 6.0 – 7.0 aralığında olmalı.
- Keneviri pot hacminin yaklaşık %20 – 30’una karşılık gelen su miktarı ile sulayınız (zamanla bitkinizin ihtiyaç duyduğu su miktarını bulacaksınız). Aynı zamanda suyun yaklaşık %20’si sulamadan hemen sonra drenaj deliklerinden çıkmalıdır.
Su deliklerden çok uzun süre çıkmazsa veya toprak 5 günden fazla kurumazsa, drenaj sorunlarınız var demektir.
Hindistan cevizi lifi ve diğer topraksız karışımlarda yetiştiricilikte sulama şeması biraz farklılık göstermektedir. Birçok kenevir yetiştiricisi hindistancevizi lifini toprak gibi kullanır ve böylece hata yaparlar. Hindistancevizi lifinde yetişen kenevirin sulanması daha çok hidroponik sistem sulamalarına benzemektedir. Hindistancevizi lifinde yetişen kenevirin aşırı sulanması neredeyse imkânsızdır. Dahası lif tamamen kuruyana kadar beklemenize gerek yok.
Saksıyı tartmak gibi bir şansınız varsa, sulama için ideal anı belirleyebilirsiniz. Saksının bitki ile birlikte kuru halini bir yere not alın, sonra sulayın ve tekrar tartın. Kenevirin kütle kazandığını unutmayın.
Hindistancevizi lifi üzerinde yetiştirilen kenevirin her gün sulanmasını tavsiye ediyoruz.
Vejetasyon aşamasında gübreler
Maksimum gübre kullanmaya çalışmayın. Herhangi bir elemanın eksikliğini gidermek, fazlalığından kurtulmaktan çok daha kolaydır. Toprak yetiştiriciliğinde üreticinin önerdiği dozun sadece yarısını eklemeye başlayın ve bitkinizi izleyin. Dozu bitki element eksikliği belirtileri göstermesi durumunda artırınız. Genel olarak iyi toprak karışımlarında bitki gelişiminin ilk 3 – 4 haftaları için gerekli tüm elementler vardır.
Sentetik gübreler kullanıyorsanız toprakta tuz birikimine neden olduklarını unutmayınız. Her 2 – 4 sulama ile bitkiyi sadece temiz su ile sulayarak ara vermeye çalışınız, böylece kök sistemini ve toprağı biriken tuzlardan arındırmış olursunuz.
Topraksız substrat karışımı veya hidroponik sistem kullanıldığında, kenevir sadece sağladığınız besin maddelerini alacaktır. Bu nedenle gübre dozu arttırılabilir. Üreticinin önerdiği dozun %100’ünü vermeniz iyi bir fikir sayılmaz, ancak talimatlarda belirtilen dozun 3\4’ü ile başlayabilirsiniz.
Growbox’ta ışık
İndoor’da kullanılan ışık modu, yetiştirilen bitkinin türüne bağlıdır.
Fotoperiyodik çeşitler
Kenevirin vejetatif aşamada aydınlatılması yaygın olarak 18/6 (18 saat gün ve 6 saat gece) olarak kabul edilir. Böylece bir bitkiyi dönor olarak tutabilir ve ondan kesimler (klonlar) alarak çoğaltabilirsiniz. Sıcaklık, nem, gübre ile ilgili herhangi bir stres yoksa teoride bir anne bitkisi sonsuza dek yaşayabilir.
Fotoperiyodik kenevir çeşitlerinin yetiştirme döngüsünü düşünürsek, bu mod bitki için en uygundur, çünkü doğal koşullar ile uyumlu ve yetiştirici için daha az maliyetlidir, çünkü burada elektrik tüketimi 20/4 ışık modundan daha az kullanılmaktadır.
Lifehack. Yetiştirme ortamı çok mu ısınıyor? Sıcaklığın en yüksek değerlere ulaştığı zamanı hesaplayın ve aydınlatma grafiğini, bitkiler için “karanlık” zamanın tam olarak en sıcak noktaya gelmesini sağlayınız. Böylece aydınlatma düzeneği tarafından üretilen ek ısı olmadan, uygun havalandırma koşulları altında, sıcaklığı kontrol etmeniz daha kolay olacaktır.
Garip gelebilir ancak 24/0 modu yukarıdakilerin hepsinden daha iyi olacaktır. Bu modu seçerken mantık basittir: bitki ışığın altında ne kadar uzun kalırsa, o kadar hızlı büyür. Birçok yetiştirici (örneğin ünlü uzman Jorge Cervantes), fotoperiyodik kenevir çeşitlerinin büyük çoğunluğunun, vejetatif büyüme aşamasında 24 saat aydınlatma altında en iyi şekilde hissettiklerine inanmaktadır.
Hangi aydınlatma rejimini seçmeniz gerekir – sadece size kalmış. Bu konuyla ilgili kesin veriler mevcut değildir, bu nedenle kendi tercihlerinize ve bitki gözlemlemelerinize dayanarak seçiminizi yapınız.
Çiçeklenme aşamasına geçerken ışık modu, bitkinin yaz mevsiminin sona erdiğini düşünmesine neden olan 12/12’ye alınmalıdır. Bu kenevirin temel içgüdüyü takip ederek çiçek salkımları üretmesini teşvik eder – üremesini sağlar.
Otomatik çiçeklenen çeşitler
Otomatik çiçeklenen kenevir çeşitleri için aydınlatma modu bir dizi farklılığa sahiptir. İlk bakışta böyle bir bitkinin 24 saat aydınlatma için ideal olduğu düşünülebilir, çünkü otomatik çiçeklenen kenevir çeşitlerinin yaşam döngüsü ışık moduna bağlı değildir. Gerçekte durum biraz farklı. Otomatik çiçeklenen çeşitler aydınlatmada “dinlenme” verildiğinde daha iyi gelişir.
Neden böyle olduğunu tam olarak açıklamak zor. Ancak bu yetiştirici topluluklarının uzun yıllara dayanan deneyimden gelen yaygın bir gerçektir.
Standart 18/6 modunu kullanabilirsiniz, ancak birçok tohum üreticisi otomatik çiçeklenen çeşitleri için 20/4 modunu önermektedir. Bitkinin ışığa uzun süre erişmesini sağlar, hızlı gelişmeyi teşvik eder ve dinlenmeye zaman verir.
Otomatik çiçeklenen kenevir çeşidi için aydınlatma modu seçerken, üreticiniz tarafından sağlanan bilgileri dikkatlice inceleyiniz. Üreticiden gelen net bir talimat yoksa aydınlatma modunu kendi tercihinize göre yapabilir, farklı modlar deneyebilir ve bitkinin en iyi hissedeceği birini seçebilirsiniz. Belirli bir çeşit için en uygun ışık modunu belirledikten sonra, büyümenin tüm aşamasında aydınlatma modunu korumaya dikkat ediniz, aksi takdirde bitki stres yaşayabilir ve gelişimini durdurabilir.
Growbox’ta sıcaklık
Vejetatif aşamasındaki kenevir bitkisi için en rahat sıcaklık 25 – 30 santigrat derecedir.
Çok yüksek sıcaklık kenevirin büyümesini yavaşlatır, nihai ürünün gücünü ve aroma tat niteliklerini azaltır, besin maddeleriyle (artan su emilimi nedeniyle) yanmaya neden olabilir ve bitkide örümcek akarı, küf ve kök çürümesine neden olabilir.
20 derecenin altındaki sıcaklık da bitkinin büyümesini yavaşlatır ve küf oluşma riskini arttırır. Bazı kenevir çeşitleri düşük sıcaklıkların etkisi altında renklerini değiştirmeye başlar (örneğin, mor) ve fotosentez sürecini engellerler. 15 santigrat derecenin altındaki sıcaklık bitkiyi çok hızlı bir şekilde öldürebilir.
Kenevir büyümesini kontrol etmek için sıcaklık dalgalanmaları kullanılabilir. Gündüz ve gece sıcaklıkları arasındaki 5 – 10 derecelik fark, kenevirin boy atmasına neden olur. Bitkinizin yüksekliği çok yavaş artıyorsa, gece ve gündüz sıcaklık farkını arttırmak bu süreci hızlandırabilir. Öte yandan bitkiyi belli boyutlarda tutmak istiyorsanız, gece sıcaklığını gün sıcaklığı ile eşitlemeye çalışınız.
Growbox’ta nem
Bu aşamada yetiştirme ortamında yüksek nem çok önemlidir. Bitki tam teşekküllü bir kök sistemi geliştirmek için çalışırken, gerekli nemin büyük bir kısmını yapraklardan emerek alır.
Vejetatif aşamada en iyi nem seviyesi %40 – 70’dir. Zamanla (özellikle çiçeklenme aşamasına geçilirken) bu gösterge azaltılmalıdır:
- %25’in altına düşen ortam nem seviyesi, özellikle genç bitkilerde besin emiliminde sorunlara neden olacaktır.
- Bitkiyi klonladığınızda erken vejetasyon döneminde (7 – 10 gün), elde ettiğiniz fideler üstünde mini sera oluşturmanız gerekir.
- Tohumdan bağımsız olarak filizlenen kenevir daha az nem gerektirir, bu nedenle bitki yeni yapraklar üretmeye başladıktan hemen sonra mini sera kaldırılabilir.
Growbox’ta havalandırma ve hava sirkülasyonu
Bitkinizin dışarıdan yeterli hava aldığından emin olun. Çoğu zaman yetiştirme çadırına veya yetiştirme kutusuna gerekli hava girişi, pasif hava giriş deliklerinden sağlanır. Yetiştirme kutusunda egzoz fanı tarafından üretilen negatif basınç bölgesi sayesinde, hava kendiliğinden içeri sızacaktır.
Gelen havanın yeterli olmadığı zamanlar vardır. Bunun nedeni örneğin, bitki tarafından karbondioksit alımında bir artışa neden olan ortam içindeki yüksek sıcaklık olabilir. Bu gibi durumlarda girişe ek fanlar monte edilebilir.
Önceki makalemizde bitkilere doğal rüzgâr akışını sağlayacak ek üfleme fanından bahsetmiştik. Vejetatif aşamada fan kullanımı ayrıca fayda sağlayacaktır. Ek üfleme fanı bitkinin büyümesini teşvik edecek, sapın etrafındaki sıcaklığı azaltacak ve keneviri bazı zararlılardan korunmasını sağlayacaktır.
Vejetatif aşamadaki kenevirin durumunu kontrol etme
Vejetasyon aşamasında dikkate değer şeylerin küçük bir listesini sizin için derledik:
| Yapraklarda garip noktalar ve renk değişiklikleri | Bitkinin büyümesi ile eski yaprakların sararması ve ölmesi normal bir olgudur.
Bununla birlikte genç yapraklar renk değiştirmeye veya noktalarla kaplanmaya başlarsa, bitkide yanlış giden bir şeyler var. |
| Düşmüş, bükülmüş veya ölen yapraklar | Önceki paragrafta olduğu gibi, küçük miktarlarda sorun yoktur. Bitki kaybettiğinden fazla yaprak üretebiliyorsa, her şey yolunda demektir. Bununla birlikte yaprak problemleri kitlesel bir etki oluşturmaya başlarsa, sorunu aramaya başlamanız gerekiyor. |
| Herhangi bir çürük veya kötü koku belirtileri | Bakteri, küf veya kök çürümesinin (muhtemelen bitkinin de) bir göstergesidir. Koku kaynağını bulmaya çalışın, bu nedenini anlamaya yardımcı olacaktır. |
| Yaprak veya çiçeklerde küf oluşumu | Sömekler ve yapraklar üzerindeki herhangi bir madde (trikom değilse) potansiyel olarak tehlikeli olabilir. Toz küf olarak da bilinen tipik küf, beyaz bir toz gibi görünür. Bununla birlikte birçok başka küf türü bulunmaktadır. |
| Çok yavaş büyüme | Kenevir bitkisinde yetişme sorunlarının bir başka göstergesidir. Bitkinin tam bir incelenmesi yapılmadan sorunun kaynağını kesin olarak belirlemek imkânsızdır. |
| Çok hızlı boy atma | Uzama. Bitkininin aydınlatmadan yoksun olduğu durumlarda ortaya çıkar. Ek aydınlatma ekipmanı veya daha güçlü bir düzenek üstüne düşünmeniz gerekir. |
| Zararlı böcek belirtileri | Çoğu durumda haşere izlerini, kendisini fark etmekten çok daha kolaydır. Yapraklardaki noktalara ve şeritlere, mukus izlerine ve böcek yumurtaları olabilecek şüpheli oluşumlara dikkat edin. |
Herhangi bir sorunla karşılaşırsanız endişelenmeyiniz. Tüm yetiştirme sürecinde sorunsuz geçen bir yetiştirme deneyimi yoktur. İyi yetiştiriciyi kötü olandan ayıran şey: sorunu zamanında fark edebilmesi ve hızlı bir şekilde tepki vermesidir.
Kenevir, özellikle vejetasyon aşamasında oldukça dayanıklı bir bitkidir. Problem kronikleşmeden zamanında hızlı bir şekilde çözülürse, hasat üstünde bir etki bırakmayacaktır.
Kenevir vejetasyon dönemi süresi
Otomatik çiçeklenen kenevir çeşitleri genetiklerinin öngördüğü süre geldiğinde, isteğinize bakılmaksızın vejetatif aşamayı tamamlar ve çiçeklenmeye girerler. Genellikle seçilen çeşitliliğin genetiğine bağlı olarak, çimlenmeden 3 – 7 hafta sonra çiçeklenmeye girerler.
Fotoperiyodiklerle işler farklılaşıyor. Süreci kendiniz kontrol ederek çiçek açtırabilir ve böylece bitkinizin boyunu da kontrol edebilirsiniz. Bazı yetiştiriciler keneviri yaşamın ilk haftalarında çiçek açmaya zorlarken, diğerleri aylarca vejetatif aşamada tutuyorlar. Her şey bitkinin büyüklüğü ve hasattan beklentinize bağlıdır. Growbox’a sığması halinde, gerçek bir canavar yetiştirebilirsiniz.
Yeterli ışık verildiğinde kenevir yıllarca vejetasyon aşamasında kalabilir. Bu fenomen, bitkilerinin mükemmel genetiğini korumanıza izin verir. Bir anne bitkisini vejetatif aşamada tutabilir, ihtiyaç duyulduğunda klonları toplayabilirsiniz.
Birçok indoor yetiştiricisi, küçük bitkilerden kısa zamanda küçük mahsul toplamanın, altı ay bir canavarla işkence çekmekten daha iyi olduğunu savunuyorlar. Ayrıca bu şekilde growbox’ta yer kazanabilirsiniz. SoG ve SCROG yetiştirme yöntemleri tam olarak bunun için varlar. Düzenli olarak klonlar üreten büyük bir anne bitkisine sahip olmak, bir klon ordusu “kesintisiz üretimini” sağlayabilir.
Bir çalıdan büyük bir hasat toplamak istiyorsanız, vejetasyon aşamasını mümkün olduğunca uzatmaya çalışın. Ancak alan sınırlarını unutmayın. Çeşitliliğe bağlı olarak fotoperiyodik kenevir çalıları, 3 metrelik ağaç boylarına ulaşabilir.
Kenevirin ana büyümesi vejetasyon mevsiminde meydana geldiği düşünülse de, çiçeklenme aşamasında da çalı önemli ölçüde boy atmaktadır. Bu bilgiye üreticiye başvurarak ulaşabilirsiniz.
Çoğu tohum bankası bitkilerini düşük, orta ve yüksek olarak işaretlerler.
- Düşük (80 santimetreye kadar) – vejetasyon mevsimi aşamasından sonra büyümelerini yarıdan daha az artırırlar;
- Orta (80 – 150 santimetre) – çiçeklenme sırasında boylarını ikiye katlayabilirler;
- Yüksek (150 santimetreden fazla) – çiçeklenme sırasında boyutlarını ikiye katlayabilir ve hatta üç katına çıkarabilirler.
Çeşitliliğinize dair kesin bir bilgi bulunamıyorsa, ortalama göstergeden hesaplayın. Bitki yüksekliğinin vejetasyon aşamasından sonra iki kat artacağını göz önünde bulundurunuz.
